Gry planszowe od pewnego czasu znów zyskują na popularności. Co więcej, nie są to wyłącznie typowe gry dla dzieci takie jak klasyczne grzybobranie, czy Monopoly, ale również takie, które produkowane są dla dorosłych. Gry takie jak Dylematy, czy Karty Dżentelmenów, dedykowane są starszym graczom i coraz częściej spotkać je można w klubokawiarniach, czy barach. Jedną z gier tego typu jest Dylemat Wagonika, czyli nieskomplikowana gra imprezowa (która doczekała się już kilku wariantów), w których gracz musi podjąć pewną decyzję.
Dylemat wagonika - historia
Chociaż obecnie Dylemat wagonika wielu kojarzy się z planszówką, zyskującą na popularności, warto opowiedzieć, skąd wziął się pomysł. Pierwsze rozważanie na temat moralnego dylematu "kogo uratować" podjęła Philippa Foot i bardzo szybko nurt filozoficzny i etyczny zajął się tym problemem, rozbudowując go o konkretne przykłady (które są podjęte także w grze, jako karty modyfikatory). Badani mieli wyznaczyć, czy pociąg wjedzie na tor z jedną, czy z pięcioma osobami, chociaż niektórzy badani woleli nie podejmować żadnej decyzji. Właśnie na gruncie tych rozważań etyczno-moralnych powstała gra Dylemat wagonika.
Dylemat wagonika - proste zasady, które można modyfikować
Zasady gry są proste. Gracze dzielą się na drużyny, a jedna osoba zostaje maszynistą. Na stole znajdują się następujące elementy: pociąg - wagonik, dwa tory kolejowe, symbol maszynisty i zestaw kart. Karty dzielą się na trzy rodzaje: "nieskazitelne postaci" (takie jak staruszka, zwierzątko gracza, czy grupa przedszkolaków), "postaci plugawe" (czyli na przykład wandale, zbrodniarze i wszystko to, czego nie lubimy) oraz karty modyfikatory, które mają na celu dodać danej karcie więcej cech (staruszka okazuje się być seryjnym mordercą, schronisko dla zwierząt jest miejscem, w którym rozpęta się śmiertelna dla ludzi zaraza, a wandal właśnie odkrył lek na raka). W zależności od ilości osób grających dobiera się karty i układa na każdym torze. Jako iż rozgrywkę można dostosowywać i modyfikować, ilość kart nie jest tak istotna (chociaż instrukcja podaje jaka ilość odpowiednia jest na konkretną liczbę grających), jednak na każdym z torów powinna pojawić się postać nieskazitelna, postać plugawa oraz karta modyfikator. Jeśli drużyny rywalizują, należy przekonać konkretnymi argumentami gracza maszynistę, by skierował pociąg na tor przeciwników, jednak jak wcześniej zostało zaznaczone, to tylko instrukcja, którą zaleca autor gry. Jako iż wariantów jest mnóstwo, całą rozgrywkę można pokierować "po swojemu".
Wersje rozszerzone
Jak wiele innych gier, Dylemat wagonika doczekał się także swoich rozszerzeń. Obecnie można zakupić osobne pudełko z dodatkowymi postaciami i modyfikatorami, które dołożą jeszcze więcej trudnych moralnie decyzji do rozstrzygnięcia i urozmaicą wersję podstawową. Warto dodać, że dla wzbogacenia rozgrywki można zagrać wyłącznie kartami plugawymi lub kartami nieskazitelnymi. Wówczas gra staje się jeszcze ciekawsza, chociaż niektóre decyzje wydają się wręcz niemożliwe do podjęcia.
Dylemat wagonika, chociaż niegdyś był kojarzony z eksperymentem etycznym, stał się popularną grą imprezową. Łączy moralne rozważania z zabawą, podczas której można poważnie zastanowić się, co skłania do konkretnych decyzji i jaka opcja jest moralnie najlepsza (o ile taka jest). Nie mniej jednak, dzięki ogromnej ilości możliwych przetasowań kart, a także wersji rozszerzonej, nie jest to gra jednorazowa i można cieszyć się nią na wielu spotkaniach ze znajomymi.
